A tecnoloxía evoluciona a un ritmo trepidante. Esta onda de progreso tecnolóxico tróuxonos moitos beneficios económicos, sociais e culturais así como a aparición de novos traballos que hai uns anos non podiamos nin imaxinar. Segundo un informe elaborado polo Foro Económico Mundial de Davos, estímase que 97 millóns de novos roles de traballo poderán xurdir para 2025 derivados dunha nova forma de dividir o traballo entre as máquinas e os humanos. Este dato pode atafegarnos e expornos de que forma os nosos nenos e nenas poderán desenvolverse nesta nova contorna con tanta incerteza e dinamismo.
Analistas de datos, especialistas en Intelixencia Artificial, especialistas en automatización e transformación dixital son algúns dos perfís que serán máis demandados. Por contra, os traballos de carácter máis repetitivo tenderán a desaparecer debido a este proceso de automatización dixital. É por isto que os traballos do futuro demandarán profesionais formados en competencias tecnolóxicas con capacidade de análise e resolución de problemas.
Neste informe tamén se resalta a necesidade de fomentar habilidades como o traballo en equipo, o pensamento crítico e innovador ou a flexibilidade e a tolerancia á frustración. Noutras palabras, os traballos do futuro demandan persoas cunha formación integral e multidisciplinar.
Neste contexto cobran especial importancia as competencias STEAM (acrónimo de Ciencias, Tecnoloxía, Enxeñería, Artes e Matemáticas en inglés). O desenvolvemento das competencias STEAM consiste na aprendizaxe de competencias científico-tecnolóxicas de maneira interdisciplinar. Estas competencias non se tratan de forma separada (como materias independentes) senón que se traballan conxuntamente mediante metodoloxías baseadas na resolución de problemas en exemplos concretos.
Por exemplo, cando os nenos e nenas constrúen un edificio de cartón poden aprender sobre arte (vendo os distintos estilos arquitectónicos), matemáticas (tomando medidas e operando con elas) ou enxeñería (experimentando con distintos materiais). Esta idea do coñecemento interdisciplinar é básica na formación de profesionais para os traballos do futuro.
Pero o enfoque STEAM non só se centra na aprendizaxe destas competencias científico-tecnolóxicas básicas senón que tamén busca dar unha educación integral a través do desenvolvemento de habilidades como o traballo en equipo, a resolución de problemas ou a creatividade. Desta forma o enfoque STEAM non só resulta beneficioso para aqueles nenos e nenas que estean especialmente interesados no mundo da ciencia e a tecnoloxía, xa que o propio proceso de aprendizaxe fai que se desenvolvan outras habilidades necesarias para calquera traballo.
A experimentación mediante o método científico ou a aprendizaxe baseada en problemas son básicos para desenvolver o pensamento crítico ou a creatividade, dúas competencias fundamentais para o traballo do futuro segundo o informe do Foro Económico Mundial.
Sen ningunha dúbida o enfoque de aprendizaxe STEAM e os perfís profesionais do futuro van da man, tanto polos coñecementos que se adquiren como polas habilidades que se desenvolven durante a súa aprendizaxe. Os perfís profesionais do futuro requirirán que se melloren as competencias científico-tecnolóxicas dos nenos e nenas pero sobre todo requirirán que a mocidade de hoxe sexa protagonista da súa propia aprendizaxe. É por isto que se volve primordial que as mocidades de hoxe crezan en contornas STEAM para desenvolverse de forma máis cómoda coa demanda laboral futura.
Bibliografía:
World Economic Forum (2020). The Future of Jobs Report 2020. Recuperado de: https://www.weforum.org/reports/the-future-of-jobs-report-2020/digest
Meneses, N. (2021). Así son los perfiles profesionales que tendrán más demanda en 2022. Recuperado de: https://elpais.com/economia/formacion/2021-09-17/asi-son-los-perfiles-profesionales-que-tendran-mas-demanda-en-2022.html
Meneses, N. (2020). “La curiosidad, la creatividad y la resiliencia serán fundamentales para acceder al nuevo mercado laboral”. Recuperado de: https://elpais.com/economia/2020/04/28/actualidad/1588102148_549846.html
STEAMgunea (2021). Aprender STEAM. Recuperado de: https://steamgune.euskadi.eus/es/aprender-steam
